नशीब


सकाळी सकाळी चहा पीत असतांना,
बायकोशी वादविवाद - भांडण - धुसफुस - कुरकूर याचं पर्यावसान,
शेवटी कप विधुर होण्यात-

 किंवा 
बशी विधवा होण्यात नक्कीच होत असते !

एखादं कारण अगदी क्षुल्लक असतं -
'आज स्वैपाक कुणी करायचा ?'
किंवा -
' आज भांडी कुणी घासायची ? '

संसारातील यश/अपयश यांचा मागोवा घेत गेलो की,
एकदम डोक्यात प्रकाश पडतो -
अरेच्चा ! हे त्यावेळी कसं ध्यानात नाही आलं ?

लग्नाच्या वेळी भटजीबुवा मंगलाष्टकानंतर,
हिच्याकडे बघून म्हणाले होते-
"शुभ मंगल .."

पण माझ्याकडे बघून म्हणाले होते --
" सा व धा न ! "

त्यावेळी भटजीबुवाचं नीट ऐकले असते तर.....
आता माझी वेळ निघून गेली आहे .

उपवर/उपवधू मित्र - मैत्रिणीनो ,
समझदारको इषारा काफी है ना ?

माझ्या अनुभवावरून धडा घेतला तर ठीक...
नाही तर ,
तुम्ही आणि तुमचं नशीब !

. . .

चार चारोळ्या -

सखे, सागरतीरी दूर 
स्वप्नामधले बांधू घरटे -
लाटेमुळे कोसळले तर
स्वप्नामधेच सांधू घरटे ..
.

समोर त्या पावसासारखीच
अचानक येऊन निघून जातेस -
आठवणींचे थेंब मात्र उगाच 
मनांत ठिबकवत रहातेस !
.

वाचली वेदना तिने 
डोळ्यातली माझ्या - 
सांगितले मला अश्रूने 
डोळ्यातून तिच्या ..
.

देवाघरचा अजब न्याय 
गरिबाला जो दूर सारतो -
सोनेनाणे बहाल होता
दर्शनास तो सत्वर पावतो ..
.

सारे काही सासूसाठी -


एक ह्या दिशेने,
तर दुसरा त्या दिशेने -
महिला मोर्चा येतांना दिसला.

शेजारी उभ्या असलेल्या एका महिलेला मी विचारले -
" काय हो, कसले मोर्चे आहेत हे ?
आणि, त्या तिकडच्या सर्व महिलांच्या हातात,
लाटणी कशासाठी दिसताहेत ? "

वेड्यासारखा काय विचारतोय हा बाबा, अशा नजरेने माझ्याकडे पहात,
ती महिला उद्गारली,
" तिकडून येतांना दिसतोय,
तो लाटणेवाला मोर्चा आहे ना तो,
" मला सासू हवी- " असे म्हणणाऱ्या,
त्या पोरीला बदडायला निघालेला आहे ."

मी साहजिकच पृच्छा केली -
" आणि तो दुसरा बिनलाटणेवाला ? "

ती उत्साहाने उत्तरली -
सासू हवी असे म्हणणाऱ्या त्या पोरीच्या मागे मागे,
" आमची सासू घेऊन जा - " असे म्हणणारा,
तो दुसरा मोर्चा आहे ! "
 

...

सगळच मुसळ केरात !


इकडे पाहिले. तिकडे पाहिले.
सगळीकडे शोधून पाहिले.
सकाळी सकाळी ताज्यातवान्या मूडमधे लिहिलेल्या कवितांचे कागद.......

 काहीकेल्या सापडेनात !

अशावेळी,

 जिच्यावर हक्काने राग काढायचा,
ती प्रियतमा तर स्वैपाकघरात गुंतलेली.
न राहवून, 

शक्य तेवढ्या नरमाईच्या स्वरात मी दिवाणखान्यातून ओरडलो,
"अग, माझे कविता लिहिलेले कागद सापडत नाहीत इथे.
... तू नीट ठेवलेस का ते कुठे ? का मोलकरणीने टाकले सगळे केरात ? "

बायको शक्य तेवढ्या वरच्या पट्टीत गरजली,
" वेंधळ्यासारखे ठेवता एकीकडे आणि शोधता भलतीकडे !
नीट शोधा, 

ठेवले असतील स्वत:च इथे कुठेतरी, नेहमीप्रमाणे !
आणि हो...........,
मोलकरीण काही तुमच्यासारखी शिकलीसवरलेली नाहीय-
तिला कवितेतलं काही कळत असतं ना,
तर मात्र ..........

तिने नक्कीच टाकले असते तुमच्या कवितांचे कागद केरात..! "
.

" || श्री गुरुदेव दत्त || "


  


 " || श्री गुरुदेव दत्त || "


त्रिमुखी सुंदर मूर्ती साजिरी
डोळ्यापुढे येई नित्य गोजिरी |

शंख चक्र घेऊनी दो बाहूवरी
त्रिशूल कमंडलू धरी दो करी |

डमरू पद्म पहा शोभती करी
डोळे भरून मूर्ती पहावी तरी |

श्वानरूपी वेद ना अहंकारी
गोमाता सहवास करी भूवरी |

पुरुष नाना गुरूंचे अवतारी
हिंडती संन्यासी ते दिगंतरी |

महिमा गुरूंचा वर्णू किती मी
शब्द संपत्ती अपुरी नेहमी |

सप्रेम नमन शीतल मूर्तीला
मनांत भाव नित्य जपण्याला ||
...

दोन चारोळ्या -

नशीब -

दोन थेंब पावसाचे पडले 
खेळ बघा नशिबाचे घडले -
बने एक मोती पानावर
दुसरा पडे तो चिखलावर ! "
.

नाती -

डेरेदार वृक्षासारखी
नाती होती आधीची-
आता बोन्सायसारखी 
उरली आहेत शोभेची ..
.

दोन चारोळ्या...

डोळे मिटले की
समोर दिसतेस -
डोळे उघडले की
कुठे ग लपतेस ..
............................

दाखवण्यास जातो मी
माझ्या दु:खाची राई -
त्याच्या दु:खाचा पर्वत
करतो दाखवण्याची घाई ..
.

आ बैल मुझे मार...


बायकोने कधी नव्हे ते,
उत्साहाने मला विचारले-
" अहो, मला तुमचा तो संगणक शिकवता का ? "

तिच्याकडे एक नजर,
हेटाळणीपूर्वकच टाकून,
मी जरा जोरात म्हणालो-
" अग, संगणक शिकणे....
 हे येरागबाळ्याचे काम नाही !
संगणक शिकायला किनई....
डोक असाव लागतं बर का-, डोक ! "

तशी हजरजबाबी बायको,
आपले मोठाले डोळे आणखीनच विस्फारून उद्गारली -
" अग्गोबाई, हो का ?
मग तुम्ही तो कसा काय शिकलात बर ? "
 
.

अ न्न पू र्णा


घरी अचानक आलेल्या दहा बारा पाहुण्यांचा स्वैपाक -
तिने एकटीने, 

काहीही कसलीही कुरकुर न करता,
तितक्याच घाईघाईने,
पण मन लावून केला !

तिचे ते मोकळे मन, तिच्या स्वैपाकातही पुरेपूर उतरले होतेच.

पोटावर हात फिरवत-

लांबलचक ढेकर देत -
तृप्त मनाने पाहुणे वाटेला लागले !
( त्यांना आपल्या स्वत:च्या घरी ,
असे आणि इतके रुचकर स्वादिष्ट जेवण बहुधा,
गेल्या कित्येक वर्षात सेवन करायला मिळाले नसावेही.... कदाचित !)

पाहुणे गेले आणि तिने आपल्या नवऱ्याला विचारले -
" बरा झाला होता ना हो आज स्वैपाक ? "

बस्स ....!
त्याने तिच्याकडे डोळे भरून पाहिले आणि ...
जन्माचे सार्थक झाल्याची पावती,
 तिला त्याच्या नजरेत मिळाली ..
त्यालाही आनंदाश्रू आवरले नाहीत,
त्याला न विचारता ते गालावरून फिरू लागले !
.

परतफेड


काल सकाळी आरशात बघून, 
बायको आपले लांबसडक केस विंचरत होती.
मीही जरा जास्तच कौतुक केले तिच्या त्या केशसंभाराचे !

दुपारी बायकोने मस्तपैकी स्वैपाक केला होता.
जेवताना कधी नव्हे तो नेमका- 

भाजीत लांब केस निघाला !

मी बायकोला म्हणालो -
" अग, मी सकाळी कौतुक केलं,
म्हणून लगेच दुपारी, 

चवीसाठी भाजीत केस घालायची,
 काही आवश्यकता होती का ? "
.

महिला आणि शांतता


बायकोच्या महिलामंडळात,
'जागतिक शांतता' या विषयावर माझे भाषण ठेवले होते.
भाषणाचा संबंध थेट शांततेशी असल्याने,
बायको आलीच नव्हती !
श्रोत्यात आठ ते ऐंशी वर्षांच्या महिला आलेल्या दिसल्या.
त्यातही प्रामुख्याने 'सालंकृत आणि स-मेकप तरुणीवर्ग' खच्चून भरलेला !
 

माझ्या आधीच्या वक्त्याचे भाषण, समस्त महिलांच्या त्रस्त गोंगाटात कसेबसे पार पडले.

मी माझ्या भाषणाच्या सुरुवातीलाच,

महिलामंडळाला आवाहन केले-

" माझे भाषण चालू असतांना,
"फक्त वयस्कर महिलांनाच" बडबड करण्यास,
माझी फुल्ल परवानगी आहे ! "

सांगायला अतिशय आनंद वाटत आहे-------
समस्त महिलांनी अत्यंत शांतपणे माझे भाषण ऐकले !
.

सवय आणि सेवानिवृत्ती


 सेवानिवृत्तीच्या तिसऱ्या दिवशी....  
दुपारी एक-दोनची वेळ !
 

बायकोने आतून आवाज दिला,
" अहो, ऐकल का ? "

बाहेरून मी उद्गारलो,
" ओरडू नकोस ! 

झोपलो नाही, जागाच आहे मी ! "

... स्वैपाकघरातून दिवाणखान्यात येत,
बायको डोळे विस्फारून माझ्याकडे पहात उद्गारली-
" अग्गो बाई, आश्चर्यच आहे ! 

जागेच आहात का तुम्ही ?  
मला तर वाटलं-
 आता दुपारी शांतपणे  ढाराढूर झोपला असाल, 

तुम्ही घरीच बसून ! "

सुस्कारा टाकत, मी म्हणालो,
" अग, परवा सेवानिवृत्त झाल्यापासूनच तर.....
माझी " दहा ते सहा "

 ह्या वेळेतच केव्हातरी झोपायची सवय 
पूर्ण मोडावी लागणार !
काय करावे समजतच नाही ! "
.

दे धक्का


पाहुण्यांना फाटकापर्यंत पोचवून,

 मी घरांत पाऊल टाकताच,
मधाळ स्वरात बायको म्हणाली-

" खूप खूप आभारी आहे हं ! "
 

मी विचारले-
" कशाबद्दल ग ? "

पदराच्या टोकाशी चाळा करीत बायको म्हणाली-

" अहो, कशाबद्दल म्हणून काय विचारताय ?
माझ्या स्वैपाकाचं भारीच कौतुक केलं हं तुम्ही...
सगळ्यांसमोर देखील ! "


मी निर्विकारपणे उद्गारलो-

" हं हं , त्याबद्दल म्हणतेस होय ?
त्याच काय आहे, 

रोज जेवल्यानंतर.....
फक्त तुलाच एकटीला जे खोट बोलतो,
ते आज चारचौघासमोर बोललो इतकंच ! "
.

धूर्त बायको


लग्नानंतर,
 मी बायकोला नको तो प्रश्न विचारण्याचा मूर्खपणा केलाच .
उत्साहाच्या भरात मी तिला विचारलं-


" काय ग, आपल्या दोघात हुषार कोण आहे,
असे तुला वाटते ? "
 

बायको मानेला झटका देत पटकन म्हणाली,
" अर्थात मी ! "
 

... मत्सराच्या झटक्यात मी विचारले,
" कशावरून ? "
 

धूर्त बायकोने प्रतिप्रश्न केला-

" माझ्याशी तुम्ही लग्न केले....
यावरूनच ते सिद्ध होत नाही का ? "
.

हजरजबाबी बायको


रविवारचा आवडता दिवस.
चहापानाबरोबर बायकोशी गप्पांना उधाण आलेलं होतं !
बायकोला म्हटलं-

 
" कालच्या सभेत हातात ध्वनिक्षेपक धरून,
तासभर उभे राहून, हातपाय भयंकर दुखले.
पण रात्री तू आठवणीने माझे हातपाय दाबलेस,
त्यामुळे खूपखूप बर वाटलं हं ! "

अस्मादिकांची फिरकी घेण्याची- एकही संधी न सोडणारी,

 हजरजबाबी बायको म्हणालीच-

" अग बाई ! विसरलेच मी !
एक तास व्याख्यान दिल्यामुळे,
तुमचा गळाही खूपच दुखला असेल ना...! "
.

चार चारोळ्या -

१.

माणसाच्या नजरेवर नेहमी 
विश्वास ठेवणे अवघड असते -
अधु वाटणाऱ्या नजरेलाच 
नको ते नेमके दिसत असते !
.

२.

सवयीने दु:खाला गेलो 
गुंतत नित कवटाळत मी.. 
स्वप्नी पाहुनियाच सुखाला 
उठतो आता दचकत मी..
.

३.

पैसा नसता जे जुळते
तेच खरे असते नाते -
पैसा असता जे जुळते
मनापासुनी ना ते नाते..
.

४.

लाभता तुझा सहवास सखे 
फुलून येते कळी मनाची -
नसता जवळ वनवास सखे.. 
सुकून जाते कळी मनाची ..
.

" आरती खुर्चीदेवीची - "


 लोभी नित्य सत्तेचे, असावे मनी 
उदोउदो नेहमी आपला, पडावा कानी  
भवती तो करावा, घोळका चमच्यांनी  
सततचा जयजयकार, करावा त्यांनी....
 

जय देवी, जय देवी, जय खुर्चीदेवी -
अशीच मेहेरनजर, मजवर तू ठेवी | धृ |
जय देवी, जय देवी...

आदर्श ठरण्याचा, प्रयत्न करीन
नाही जमला तर- अर्ध्यावर सोडीन
शरम अन् लज्जा, तुजसाठी सोडीन
नैतिकतेचे नाटक- जनतेत करीन | १ |
जय देवी, जय देवी...

सत्तेसाठी वाट्टेल ते, करीन काही 
खुर्चीसाठी जीव, लाविन पणालाही 
जाणीव जपून, मनांत राही
सत्तेमागे संपत्ती, धावत येई | २ |
जय देवी, जय देवी...

.

अति सर्वत्र वर्ज्ययेत !



त्या देवळातल्या देवाशपथ खरं सांगतो !
 

फक्त आणि फक्त,
 त्या देवळातल्या  देवाला मनापासून नमस्कार करण्यापुरता म्हणूनच,
 परवा एक देवळात गेलो होतो.
 

प्रवेशद्वारापासूनच,
निरनिराळ्या सूचनांच्या पाट्यांची सुरुवात झाली होती .

नमस्कार  " असा "  करावा .
प्रदक्षिणा  " अशी "  घालावी..
रांगोळी  " अशी "  घालावी...
नामस्मरण  " असे "  करावे ....
ध्यान  " असे "  करावे.....
जेवणात  " असे "  पदार्थ वाढावेत ......
जेवण  " असे "  करावे.......
आणि बऱ्याच  "अशा "  सूचना लिहिलेल्या पाट्या, मी वाचत वाचत वाचत  गेलो !


........... आणि सांगायची मुख्य गोष्ट  म्हणजे,
 देवळातल्या देवाला नमस्कार करायचेच  विसरून, मी तसाच घरी आलो !


मग घरच्याच  देवाला हात जोडून  प्रार्थना केली -

"  हे  देवा, वेळात वेळ काढून, क्षणभर हात जोडून तुझे दर्शन घ्यायला, सर्वजण  तुझ्या दारात येतात  .
त्यातले जास्त भक्त दरिद्री , भुकेले, गरीब लोकच  असतात. 
ज्यांना एक  वेळच्या जेवणाची भ्रांत असते- असेही गरजू आपले गाऱ्हाणे सांगण्यासाठी, तुझ्या पायाशी धाव घेतात.
 " असे  तसे करावे "  -  अशा  पाट्या नुसत्या वाचून, एकाचे तरी पोट  भरत असेल का ... ?
 पंचपक्वान्नाने भरलेले ताट गरीबाना न  दाखवता  -
 हे  "  पाट्याचे   स्तोम "   आवरण्याची सद्बुद्धी  त्या संबंधितांना दे ! "
.  
.

बायकोचा असा कसा, बसला हो घसा ...


आज इतक्याजणांचा आवाज-
आमच्या घरातून कसा काय येतोय ..
म्हणून काय विचारताय राव-
आज आमच्या घरातला प्रत्येकजण, 

भरपूर गप्पा मारायच्या मूड मधे आहे !

आज बायकोचा घसा बसला आहे ,
आणि तिला बोलता येत नाही होssssss !
 

......
 

बायको सोडून,
आम्हा सर्वांची घरात धम्म्म्माल चालू आहे .
काव्य.. शास्त्र.. विनोद... यांना ऊत आला आहे.
मित्र मंडळीही ह्या सुवर्णसंधीचा फायदा घेऊन, 

यथेच्छ गप्पा मारून गेली !
बायको घशावर हात फिरवत निमूट बसली आहे.

शेजारणी "तिच्या" सांत्वनाला येऊन गेल्या. 
जाता जाता......
 आम्हा समस्त पुरुषवर्गाकडे नाक फेंदारून गेल्या !

काही मित्रांनी "बायकोच्या घशाचे रहस्य" विचारण्याचा प्रयत्न केला.

पण मी सर्वांना निक्षून सांगितले -
" नवस न करता, ही परमेश्वराची लाभलेली देणगी उर्फ आमची सुवर्णसंधी आहे-
जी एखाद्याच नवऱ्याला आजपर्यंत भोगलेल्या कर्मामुळे घरांत प्राप्त होते ! "

बहुतेक मित्रांना ते सांगणे पटले असावे, 

कारण सर्वांनी आपापल्या घरांत डोलावत असतात, तशाच माना डोलावल्या !


............


आमच्या घरांत आता एवढी सामसूम का, म्हणून विचारताय राव....
म्हणजे दु:खावर तिखट चोळताय का माझ्या ?

सगळ्या मैत्रिणींचा नवस कामी आला की हो !
.... आणि आमच्या बायकोचा घसा एकदम सुधारला....!

आणि आमचा मूड बिघडला !

बघा, 

कशा येताजाता हसताहेत आमच्या मैत्रिणी ....
आमचा आनंद बघवतच नाही, 

त्या सगळ्या मेल्यांना !
देव करो 

आणि त्या सगळ्यांचाही  चांगला घसा बसो !
.

.

चार दिवस सासूचे .....



''''''  ती  ''''''


तिचा निश्चय ठाम आहे !

तिच्या सासूची सासू-
ती मालिका बघतच वर गेली.
तिची सासू-
मालिका खालीवर पहात वर खपली.
आता तिची सून- 
ती खपण्यावर टपली आहे !

पण ती... आपल्या निश्चयावर ठाम आहे !
त्यासाठी -
ती.....
 देवळातले भजन-कीर्तन अर्ध्यावर सोडून येते.
मैत्रिणीबरोबर चालू असलेल्या इतरांबद्दलच्या चहाड्याचुगल्या चक्क अर्ध्यावर टाकून येते.
घरातल्या इतरांच्या तहानभुकेची पर्वा न करता,
स्वैपाकपाणी न बघता,
पाव्हणेरावळे विसरून,
बहिर्गोल भिंग डोळ्यांवर ठेवून,
 टीव्हीला चिटकून...
आपली आवडती मालिका पहिल्या खेरीज-
ती पाण्याचा थेंब प्राशन करत नाही !

दिवसेंदिवस लांबतच चाललेल्या,
त्या आपल्या आवडत्या मालिकेच्या निर्मात्याला शिव्या देत,
इतक्या वर्षानंतरही-
 त्या मालिकेत चिरतरुण दिसणाऱ्या सर्व पात्रांच्या नावाने बोटे मोडत-
तीच मालिका पहाण्याच्या,
आपल्या निश्चयावर अजूनही ----
ती ठाम आहे !
.

बायकोची आत्महत्त्या


नेहमी काहीतरी खात (- माझे डोकेही याला अपवाद नाही !) असणाऱ्या,
एक नंबरच्या खादाड बायकोशी,
माझे नेहमीप्रमाणे भांडण सुरू झाले.

बायकोने धमकी दिली,
" आताच्या आत्ता मी गाडीखाली जाऊन जीवच देते. "
विनोदबुद्धी शाबूत ठेवत मी बायकोला विचारले,
" नक्की गाडीखालीच जीव देणार ना ?
जाताना तेवढा जेवणाचा डबा बरोबर भरून न्यायला विसरू नकोस ! "

... बायकोने फणकाऱ्याने विचारले,
" जेवणाचा डबा बरोबर कशाला ? "

समजावणीच्या सुरात मी उत्तरलो,
" अग, गाडीला एखाद्या वेळेस खूपच उशीर झाला,
तर भुकेने व्याकुळ होशील ना तू....

 गाडी येईपर्यंत ! "
.

स्मरणशक्ती बायकोची -


हसत हसत बायको घरांत आली -
आणि उत्साहाने मला सांगू लागली,
" अहो, ऐकलं का -
आज महिलामंडळातल्या "स्मरणशक्तीच्या स्पर्धे"त
मला पहिल्या क्रमांकाचे पारितोषिक मिळाले ! "


मीही तितक्याच उत्साहाने म्हटले,
" अरे वा ! छान छान- अभिनंदन !
... काय बक्षीस मिळाले, पाहू दे तरी ? "

कपाळावर मूठ आपटून घेत,

 बायको किंचाळली,
" अगबाई ! 

चांदीचा पेला मिळाला होता की हो, बक्षिस म्हणून-
....विसरलेच मी-

 येतांना तो पेला घरी आणायला ! "
.

लग्नानंतर हाल-अहवाल


.
नवराबायकोच्या गप्पात, 

बायकोने चहा पीतपीत ऐटीत मला विचारले,
" आपल्या लग्नानंतरची,

 एक तरी दु:खद घटना तुम्हाला आठवते का हो ? "
 

हताश सुरात मी उद्गारलो,

" अग, एकच का ? किती किती सांगू तुला -
 

तुझ्याबरोबर साडीखरेदीला जाणे;
... तुझी साडीखरेदी चालू असतांना, 

शेजारी चारपाच तास तरी माशा मारत बसणे;
साडीखरेदी संपली की, 

तुझा गजऱ्याचा हट्ट पुरवण्यासाठीही खिशात पैसे उरलेले नसणे;
आपण कधी नव्हे ते सहलीला निघालो की, 

नेमकी  तुझ्या माहेरची माणसे टपकणे;
तुझी सासू घरांत आली की, कामात आदळापट -

आणि माझी सासू आली की, सगळी कामं झटपट !
मी फक्त "तुला" म्हणून सांगितलेल गुपित,
तुझ्या आईकडून, दुसऱ्याच दिवशी, मला परत ऐकायला मिळणे-
.....ह्या सगळ्या तुला आनंदी घटना वाटतात की काय ? "

शेवटचे वाक्य पूर्ण ऐकायला.....
बायको समोर होतीच कुठे ?
.

आई, अशी कशी ही दिवाळी !


आई, अशी कशी ही दिवाळी
येते पटकन, सरते  झटकन, 
अभ्यासाला पुन्हा जुंपते 
दहा दिवस का जाती चटकन !

फराळाच्या डब्यात मोठ्ठ्या 
गोड गोड का तसेच उरते ?
 चकली चिवडा चट्टामट्टा  
पोटामध्ये भरकन जिरते !

भुईचक्र अन् टिकल्या आता
कंटाळा मज येइ उडवता -
धमाल दिसते मोठया हाती
बॉम्ब नि रॉकेट आवाज करता !
 
सुट्टी असते किती ग हट्टी 
ठरल्या दिवशी येते जाते -
मित्रमंडळी गोळा होता
धमाल अमुची मनीं  रहाते !
  

दिवाळी संपुन सुट्टी संपता
जुनाट दिसती नवीन कपडे...   
आई, सांग ना दिवाळीस ग
बारा महिने थांब, तू इकडे !

  .

" किती काळ राहसी, उभा विटेवरी रे ...! "


किती काळ राहसी, उभा विटेवरी रे
ठेवोनिया आपुले कर कटीवरी रे ||

कधीतरी आपुले कर पुढे करी रे
आम्हा पामरांना जवळ करी रे ||

दुरूनी पाहुनी शिणले डोळे रे
चाल चालुनिया पायात गोळे रे ||

आस दर्शनाची नित्य लागते रे
ओढ प्रपंचाची सुटत नाही रे ||

घरी बसतो रे, दर्शन दे रे
हात पाठीवरी तुझा असू दे रे ||

मागणे शेवटी, माझ्या जिवाचे रे
सोडी तू विटेसी- माझ्या घरी ये रे ||
.

कसाबला फाशी ...


गरम गरम वाफाळत्या चहाचा कप माझ्या हातात..
तोही मस्त उबदार थंडीच्या जाणिवेत..
हव्या हव्या वाटणाऱ्या क्षणी ?
वा !
पण खरोखरच बायकोने अगदी अशीच सुवर्णसंधी....
आज सकाळी सकाळी,
 ठीक ७ वाजून ३१ मिनिटांनी
आणली खरी !
बायकोबद्दलच प्रेम इतकं उफाळून आलं होतं, म्हणून सांगू !

चहाचा पहिला घोट घेतला आणि....
बायकोकडे सहेतुक पाहिलं -
तिच्याही ते लक्षात आलं...
मुळातच ती हुषार, शहाणी, हजरजबाबी, समयसूचकत्व जाणणारी, मनकवडी आहेच मुळी !

चहात नेहमीपेक्षा "चौपट साखर" घातलेली !

माझ्याकडे पहात, बायको उत्तरली -
"एवढ्या सकाळी पेढे कुठून आणू... ?

अहो, कसाबला आताच फाशी दिल्याची बातमी ऐकली ! "
.

स्त्री जन्मा ही तुझी ....


" अहो, चला जेवायला,
 आज तुमचा "आवडता पदार्थ" केलाय ! "
कालच रविवारी दुपारी,

 बायकोचा असा इतका छानसा स्वर कानावर आला ......आणि,

विचारांची वीज 

माझ्या डोक्यात चमकून गेली....
 

कामाच्या रामरगाड्यात,
इतकं राब-राबून,
इतरांच्या बारीकसारीक आवडी निवडीदेखील लक्षात ठेवण-
कसं काय जमतं हो,
ह्या आई-बहीण-बायको ...

समस्त स्त्रीवर्गाला ?

आणि आपला पुरुषवर्ग किती स्वार्थी  !

कधी तरी आपणही,
 त्यांचे काम हलके करावे,
त्यांनाही काही आवडीनिवडी असतील,
त्याही कधी दमत असतील ..

ह्याचा नुसता विचारदेखील न करता,
त्यांना येता जाता दमात घेत रहातो ना !
 .

हायकू -


१.
     उत्साही माळी
मोसम पावसाळी
         रोपटी चूप ..

२.
    झाडाचे पान
गळते अवसान
     पाला पसार ..

३.
     ढग नभात
बरसात ढंगात
     मोर रंगात ..
.
 
 

दोन भुते ..


एक बाभळीच्या काट्यावर बसलेले,
दुसरे त्याच झाडाच्या डिंकावर चिटकलेले,
दोघांच्या गप्पा रंगात आलेल्या...

पहिल्याने दुसऱ्याला विचारले,
" ह्या जगात कसे काय आपण ? "
दुसरा उत्तरला -
" फाजील विश्वास !
चार चाकीतून चाललो होतो.
देवावर हवाला ठेवून झोपलो.
चालकाने गाडी ह्या झाडावर आदळली, 

तो बाहेर पडून वाचला ! "

दुसऱ्याने पहिल्याला विचारले,
" आपण कसे काय ? "
पहिला उत्तरला -
" विश्वास !
दुचाकी चालवत होतो.
देवावर विश्वास ठेवून, राम राम म्हणत, निघालो .
गार झुळकीने मधेच डुलकी लागल्यावर,

 ह्या झाडावर दुचाकी आदळली.
मित्र नास्तिक असल्याने वाचला ."

एकूण काय, 

भुते देखील इतरावर जबाबदारी ढकलण्यात तरबेज असतात !
.

बिनडोक


तो....
शोकयात्रेत सामील होणार,
 हे माहित असूनही...

त्याच्या बिनडोक मैत्रिणीने, 

आपला एक फोटो 
आपल्या मित्राला संदेशांतून पाठवला .

तिला वाटले, 

आपला मित्र आता,
"'सुंदर - छान'"
- असा काही तरी शेरा देईल !
 

मित्र बिचारा... दिवसभर दु:खात शोकयात्रेत सामील झालेला होता.
 

त्याने त्या मैत्रिणीच्या फोटोखाली लिहून उलट उत्तर दिले- 

"   भावपूर्ण  श्रद्धांजली  ! "

" जीवनात ही घडी .."


लग्नात शिवलेला,
लग्नापुरता शिवलेला,
लग्नानंतर...

कपाटात व्यवस्थित घडी घालून ठेवलेला,
तो एकुलता एक कोट !

फक्त लग्नाच्या दिवशीच-
तो दिवसभर माझ्या अंगावर मिरवत होता,
आणि मीही दिवसभर...
त्याच्यासंगे,

 दिमाखात मिरवत होतो !

सासुरवाडीची ती एकुलती एक भारीतभारी आठवण !

किती वर्षे उलटली आहेत, त्या घटनेला ..
पण अजूनही कपाट उघडले की,
मी नेहमी गुणगुणत असतो-

"   जीवनात  'ही घडी '  अशीच राहू दे......."

.

बडबड आणि बायको


बडबडीशिवाय मजा नाही,
बायकोशिवाय बडबड नाही,
हे भलतच त्रांगड आहे !


दिवाळी संपली !

दिवाळीमुळे,
किती दिवाळे निघाले ..
ह्यावरून आम्हा दोघांची वार्षिक खडाजंगी,
नेहमीप्रमाणे सुरू झाली.


तासभर वादावादी, रुसवाफुगवी, आकांडतांडव वगैरे -
सर्वकाही झाल्यावर,
" आता मी तुमच्याशी दिवसभर बोलणारच नाही -"
असा निर्वाणीचा इषारा देत चिडून,
सवयीने बायको तरातरा....
स्वैपाकघरात नेघून गेली.


बायकोचा स्वभाव नवऱ्याला माहित नाही,
असे दृष्य विरळच...


चकार अक्षर तोंडातून न काढता,
मी शांतपणे दिवाळी अंकात तोंड खुपसून बसलो !


दोनच मिनिटांनी,
बायको बाहेर डोकावत म्हणाली-

" काय हो, मला काही म्हणालात काय ? "
.

" हिंदु-स्थानी वाघ "


विश्वाला पोरके "बाळ" का करूनिया गेले ?

नुसते मोठे नावाला का जगती ह्या उरले !

तूतू मीमी होईल, जगती पोकळीस भरण्या -

डरकाळी वाघाची कानी पुन्हा ऐकणे कुठले !

असंख्य आली, पुन्हा पुन्हा, वादळे इथे -

गेले उडुनी पाचोळ्यासम, कोण कुठे !

 सामर्थ्याने "हिंदु-स्थानी वाघ" झुंजला होता.. 

कुणा न होती, भीति कुणाची- "पाठीराखा" होता !

.  

लाडू - एक शस्त्र !


कौरव-पांडवांचे युद्ध फार जोरात झाले होते,
असे म्हणतात.
दोन्ही पक्षांचे सैनिक वर्मी मार बसून मेले,
असे म्हणतात.
वर्मी म्हणजे अगदी मर्मावर अचूक ठिकाणी,
असे म्हणतात.
दिवाळी संपल्यावर काही आठवड्यानी ते युद्ध संपले,
असे म्हणतात !

असेही म्हणतात की,
वर्मी घाव घालून मारायला,
आणि ते योग्य रीतीने फेकून,
योग्य त्या मर्मावर बसायला..

आमच्या भटारखान्यातल्या
सध्याच्या आचाऱ्याच्या पूर्वजांनीच
ज्या शस्त्राचा वारेमाप वापर त्या युद्धाच्या वेळी केला होता..
त्याला म्हणतात..

" ला डू ".

........आजही ते शस्त्र
काही घराघरातून पहावयास मिळते,
असे म्हणतात !!!
.    

आली दिवाळी---


आली दिवाळी..
आठवा दिवाळीचा फराळ -

शेवेसारखे बारीक लांबसडक केस,
लाडूसारखे गोबरे गाल,
करंजीसारख्या कमानदार भुवया,
कानात शंकरपाळ्याचे चौकोनी टोप्स,
नाकात चकलीच्या नथीचा आकडा,
चिवड्यासारखे चुरचुरीत बोलणे,
अनारशासारखी गोल बटबटीत बुब्बुळे....
अशी "ती" समोर दिसली की,

समजायचे---
 "आली दिवाळी" !

सगळीकडे आसमंतात आनंदीआनंद भरून राहिलेला,
तिच्याकडे पहात,
 दिवाळीचा फराळ आठवत रहातो,
आणि तोंडाला पाणी सुटते !
.

रांग.. रांग.. रांग ..


" मी देखील गरीबीतूनच वर आलो आहे - "
असे वर तोंड करून सांगणाऱ्या,
एकाही पदाधिकाऱ्याला/सत्ताधिकाऱ्याला/मंत्र्याला...

खेड्यातून २/४ किलोमीटर अंतरावरून पाणी आणणाऱ्या स्त्रिया,
पाण्याच्या हापशावर लागलेल्या घागरींच्या रांगा,
रेशनला मिळणारा निकृष्ट माल,
त्यासाठी देखील करावी लागणारी सामान्य जनतेची मरमर,
जीवनावश्यक वस्तूंसाठी लांबलचक रांगा...
ह्या संबंधी वृत्तांत/ दृष्ये/ माहिती कुठूनही मिळत नसेल काय ?
आणि मिळत असेल तर,
त्यावर हे सर्व महोदय..
 काही ठोस उपाययोजना करत असतील काय....
याची शंकाच वाटत आहे !

कारण-
 आजवर गरीबीतून वर आलेल्या,
एकाचा तरी फोटो,
"असल्या रांगेत" कुणाला दिसला आहे काय ?
.

फेसबुकाचा झटका -


मित्राबरोबर चहा पिताना,
फेस्बुक पहात पहात,

तो खुर्चीवर बसल्याबसल्याच
धाड्कन खाली कोसळला..

समोर फेसबुक लॉगीन केलेले तसेच----

मित्राने वहिनीला विचारले -
"वहिनी, काय झाले हो ह्याला एकदम ?

वहिनी शांतपणे उत्तरली,

" हे किनई,  इतरांच्या सगळया पोस्टला न चुकता,
लाईक/ कॉमेंट/ शेअर करत बसतात... चोवीस तास !

आणि मग...,

एखादे लाईक ह्यांच्या पोस्टला चुकून कुणी दिले की,
हर्षवायूचा असा झटका ह्यांना येतो !"
.

अडकित्ता ..खलबत्ता ...


आज सकाळी सकाळी
बायकोने चहाच्या कपाबरोबर,
एका थाळीत चकल्या आणि लाडू ठेवले.

मी दिवाळीच्या सुखद सुरुवातीकडे
आश्चर्याने पाहू लागलो .
पण धीर धरून तिला विचारले,
" अग, मागच्या वर्षीप्रमाणेच सर्व पदार्थ केले आहेत ना हे ? "
अत्यंत उत्साहाच्या भरात ती उद्गारली,
" प्रश्नच नाही.
अगदी मागच्या वर्षीप्रमाणेच ! "

मी शांतपणे उत्तरलो,
" मग तो मागच्या वर्षी चकल्याचे तुकडे केलेला अडकित्ता....
आणि लाडू फोडलेला खलबत्ता....
 कुठे आहेत ?
आण की जरा ! "
.

धाडसी आणि पुळचट ...!


बायको एकदाची माहेराहून परत आली.
तिच्या हातचा नाश्ता आणि गरमागरम चहा .. अहाहा !
डुलकी नाही लागली तर नवलच ..

लागली डुलकी-
 आणि नेहमीप्रमाणे बसले स्वप्न आमच्या मानगुटीवर ..
आता ते स्वप्न,
मी तुम्हाला सांगितल्याशिवाय मला राहवणार नाही,
आणि तुमची चुळबुळ ते ऐकल्याशिवाय थांबणार नाहीच !

..... माझ्या स्वप्नात २०१४ च्या निवडणुका झाल्या,
आणि एक "धाडसी मुख्यमंत्री" अस्तित्वात आले.
एका हातात गदा आणि दुसऱ्या हातात धारदार तलवार घेऊन,
ते सगळीकडे गर्जत फिरू लागले-

" मी पूर्वीसारखा "पुळचट मुख्यमंत्री" राहिलो नाहीय आता !
उद्यापासून प्रत्येकाला...
महिन्याला पाच ग्यास सिलेंडर,
पाच रुपये किलोने साखर,
दहा रुपये लिटरने पेट्रोल,
पंधरा रुपये ग्रामने सोने .....वगैरे वगैरे जीवनावश्यक वस्तू देणार ..
 जर कुणी तसे त्या भावाने दिले नाही तर ..
माझ्या हातात शस्त्रे आणि माझ्या मंत्र्यांच्या हातात वस्त्रे आहेत ...
तशीच वेळ आली तर,
आम्ही धाडस दाखवून,
ती जमेल तिथे टाकून, आम्ही पळून जाऊ शकतो, समजलं का ? "

...... " अहो, सिलेंडर सिलेंडर काय ओरडताय दिवास्वप्नात ?
चला, उठा जेवण तयार आहे ! "
- असे म्हणत बायकोने माझा स्वप्नभंग केलाच !

आपले मायबाप सरकार तरी दुसरे काय करतेय म्हणा !!!
.

" पहिला चहा ... "


पहिल्यांदाच बायको माहेरी गेलेली,
पहिल्यांदाच बाहेर जाऊन,
 चहा प्यायचा कंटाळा आलेला,
चहा आयता मिळाला तर प्यायला जमतोच.....
पण आपल्याला चहाची एवढी चाहत आहे,
तर बघू या म्हटलं ..करायला तरी जमतोय का ते !

ग्यास शेगडीजवळ गेलो, बटण फिरवले,
लाईटरचा आवाज केला.. चुटुक फुटुक
ग्यास पेटवला.. जाळ झाला भ्डाक करून.....,
बटण फिरवून तो बारीक केला,
जमला निदान ग्यास पेटवायला तरी !

चांगला एक कप भरून चहाचे पाणी गरम करायला भांड्यात ठेवले,
साखर गोड असते... पाव चमचाच टाकली,
चहा एकदम स्ट्रॉँग हवा..चांगली तीनचार चमचे चहा-पावडर टाकली,
पाणी उकळले.. बुडबुडबुडबुड .. लालभडक झाले .
ग्यास बंद करून पाण्यात एक कप दूध घातले..

पहिल्यांदाच केलेला
पहिल्या चहाचा
पहिला कप ....
पहिलाच घोट ,
पहिल्यांदाच तोंड कडू ...
अरारारारारारा !

पहिल्यांदाच...
रोजच्या सकाळच्या,
बायकोच्या हातच्या पहिल्या चहाच्या कपाची आठवण झाली हो !

पहिल्यांदाच ठरवून टाकले,


 बायकोच्या  हातचा सकाळचा पहिला चहा पिल्याशिवाय,
तिला माहेरी पाठवायचे नाहीच !!!

.

अर्धांगी ...!


कार्यालयात-
सेवानिवृत्तीच्या दिवशी...
संबंधितांचे टोलेजंग सत्कार होतात,
जंगी भाषणे होतात.

" ह्यानी अमुक छान काम केले,
ह्यांच्यामुळे तमुक काम सोपे झाले ",
- असे कौतुकपर गुणगौरव शब्दातून व्यक्त होतात.

माझाही असाच..

 सत्कार समारंभ झाला.
आणि मी संध्याकाळी उत्साहात घरी परतलो ..

उद्यापासून... 

कामाची कटकट संपली ह्या आनंदातच  !

बायकोने पदराला हात पुसतच,
घरात छानसे स्वागत केले आणि उद्गारली -

" बरं झालं बाई, 

तुम्ही एकदाचे रिटायर झालात ते !
ही घरातली कामं--- 

एकटीला कितीही लौकर उरकायची,
म्हटली तरी, आटपतच नव्हती हो...
उद्यापासून तुम्ही मदतीला असणार.. ते एका दृष्टीनं बरच झालं ! "

मी आssssss वासूनच तिच्यापुढे उभा !!!
.

मी - एक नंदीबैल !


ही बायको म्हणजे अजब रसायन आहे.
कुठल्या वेळेला माझी गोची करून टाकेल,

 सांगता येत नाही .
माझ्या चेहऱ्यावरचा बुरखा कधी टरकन फाडील,

 सांगता येत नाही ...

दिवाळीचे वेध लागत आहेत .
फराळाच्या सामानाची यादी तिने माझ्या हातात कोंबली.
वर दम देत गरजली ...
" सगळं निवडक घेऊन या ,
स्वस्त आणि मस्त पाहून या ,
नाहीतर द्याल..

 बारा हजारांसाठी लाखभर दुकानात ! "

इथपर्यंत ती मला बोलली ते ठीकच होतं ..
शेवटचं घरोघरी बोललं जाणारं वाक्य फेकलंच की माझ्या तोंडावर ...

" नुसती नंदीबैलासारखी मान हलवू नका माझ्यासमोर ! "
 
ह्या तिच्या वाक्यावर मी काय केलं असणार ?
जे तुम्ही करता तेच ..

"हो" म्हणून मुंडी हलवली,
 आणि बाहेर पडलो पिशव्या घेऊन !!!
.

उतावळा नवरा..


उतावळा नवरा..
 त्याला कुणीतरी आवरा !

उगाच आपल्या मित्रमंडळीत बसून,
फुशारक्या मारत बसतो..

बायको ---
उठल्यापासून सकाळी
सडासारवण, रांगोळी
तुमच्या आणि पोरांच्या अंघोळी
सकाळची कामं हातावेगळी
करूनच-
न्याहारी, स्वैपाक, जेवण, डबे, दप्तर, इस्त्रीचे कपडे, मोजे, रुमाल-
आणखी इतर काय काय कामाची कमाल-
न कुरकुरता करत असते !

नवरा ---
फक्त टेहाळणी करत,
तिच्यावर डाफरण्याचे काम
इमानेइतबारे करत असतो !
शान मारत,
सगळे आयते झाल्यावर/ मिळाल्यावर,
कामावर म्हणून पळ काढतो ...

पुन्हा संध्याकाळचे रहाटगाडगे
बायकोच्याच जिवावर चालू रहाते..

....आणि न केलेल्या कामांची यादी ऐकवत,
पुन्हा नवरोजी हुश्श करायला मोकळेच !

दिवसभर राबराबणाऱ्या बायकोला
विश्रांती, आयता चहाचा कप मिळण्यासाठी ....

रहाटगाडगे उलटे कधी आणि कोण फिरवणार हो...... ???
.

लहानपण - मोठेपण -


सर्वांच्या लहानपणी -

" तू रडला नाहीस, 
शांत बसलास, 
दंगा नाही केलास तर,
तुला खाऊ / चोकलेट /गोळी / हवा तो पदार्थ /खेळणे देईन ! ",
 
हे वाक्य कानावर इतक्या वेळेला पडले आहे की.......

नंतर मोठेपणी -

इतरांकडून आपले काम 
निमूटपणे करून घ्यायला,
अशी लालूच दाखवायची 
सर्वांना इतकी सवय लागली की....,

लाचखोरी, भ्रष्टाचार असले शब्द 
कानावर येऊ लागले आहेत !

सर्वांचे लहानपणच जर .....? ? ?
.

मी आणि माझे देवदर्शन...


शिस्तीत देवाचे दर्शन घ्यायला,
बऱ्याच वेळेला देवळात गर्दी असली तरी,
मी रांगेत उभा रहातो .
 
देवाघरचे दलाल "तातडीच्या दर्शना" संबंधी,
चौकशी वगैरे करून जातात ..
मी पूर्णपणे त्याकडे दुर्लक्ष करतो.

रांग जसजशी पुढे सरकते,
तसतसे मन जास्त
देवाच्या अस्तित्वाबद्दलच साशंक होत जाते ..
कारण माझ्या खूप मागे असणारे,
माझ्या आधीच-
देवासमोर निवांत माथा टेकताना दिसतात !

माझा प्रवेश गाभाऱ्यात होतो ..
आणि मी भक्तीभावाने देवासमोर डोके टेकवतो -
त्या क्षणीच माझ्या पाठीवरून हात फिरतो ...

क्षणभर वाटून जाते..
साक्षात देवाने आपल्या पाठीवर.... ????????????

पण डोळे चांगलेच उघडतात ...
देवाचे दलाल
त्यांच्या नियमानुसार,
माझ्या पाठीवर हात फिरवत -
"हं.. चला.. सरका.. पुढे लवकर, लवकर ! "
असे वस्सकन ओरडत असतात !

माझ्या मागे -
सुटातले आणि पैठणीतले जोडपे उभे असते ....... !

देवावरचा विश्वास डळमळीत होऊन,
मी खिन्न मनाने गाभाऱ्यातून परत फिरतो !

....कारण मी इतक्या श्रद्धेने देवाच्या पायापाशी असतो की ,
खरा देव तिथे असता तर ..
त्यानेच  मला मिठी मारली असती !!

पण देवच कमनशिबी ..
देवा ऐवजी चांगल्या भक्तांची पारख-
आजकाल पुजारी आणि दलाल मंडळीनाच
दुर्दैवाने सर्वात जास्त आहे !!!
.

ग ची बाधा...


" ग ची बाधा "...

मी- मी-- आणि मी---
कुणी विचारलं नाही तरी,
आपलच घोडं दामटायचं पुढं !

मी असा आहे
अन् मी तसा आहे,
माझ्यासारखा शहाणा, 

तुम्हाला शोधून सापडणार नाही !
( अरे बाबा, तुझ्यासारखा शहाणा "शोधायला" 

आम्ही येडे का खुळे ?..
 तू समोर असलास की, 

आम्हाला आपोआप कळतच की  रे, तू किती दीड.... ! )

प्रत्येक वेळेला "मी"चं टुमण किंवा,
 "मी"ची टिमकी वाजवायची आवश्यकता आहे का ?

 आत्मपरीक्षण तरी करून बघा ..
पण मनुष्य स्वभाव म्हटलं की,
तेही अशक्यच !
 सर्व गुणदोष आलेच..
पण त्यातल्या त्यात-

 सर्वात घातक बाधक हाच दोष-
 

... ग ची बाधा !
एकदा तिची लागण झाली की,
 समजावे-

..अति तेथे माती !
.

मनास वाटे -

मनास वाटे
उगाच वाटे
उदास वाटे
भकास वाटे

मनात वारे
उगाच सारे
भलते सारे
गोळा सारे

मनात काय
उगाच काय
भलते काय
वाटते काय

मनास नाही
उमगत काही
भलते प्रवाही
वहातच राही !
.

फिकीर


शासनास ना फिकीर कुणाची
घाई तिजोरीत कर भरण्याची -
जगो वा मरो दुर्बल जनता
खुर्ची पक्की, पक्की सत्ता !

आरोग्यास जे हानिकारक
सत्तेला होई हितकारक -
उत्पादन व्यसनांचे ना उखडू
हितसंबंधच पैशाने जखडू !

व्यसनी होऊन मजेत चाखू
सिगार गुटखा अन् तंबाखू -
स्वत:ही होऊन कर्कग्रस्त
कुटुंबासही करू उध्वस्त !
.

" सीमोल्लंघन..."



"तो" 
भयंकर अस्वस्थ !
क्षुल्लक कारण,
त्यावरून भांडण,
भांडणातून अबोला,
अबोल्यातून आणखी गैरसमज !
 
पण कालांतराने...
आपलीच स्वत:ची झालेली चूक 
उमगलेली
चुकीचे परिमार्जन करावे कधीतरी-
पश्चात्तापदग्ध अस्वस्थता 
शिगेला पोचलेली.....

' काय करावे, कोठे जावे, 
नुमजे मजला की विष खावे.. '
इतकी कविमनासारखी तगमग,
चिंता. चिंता.. चिंता...
आतल्या आत 
पोखरत चाललेली,
पाण्याला चव राहिली नाही
साखरेला गोडी उरली नाही
अन्नात जीभ सरली नाही !

धाडस.. धाडस.....

केव्हातरी 'शेजारी' चित्रपट पाहिलेला होता,
नेमका आताच आठवला ..
शेवटी -
अंतर्मनाला साद घातली
मनाचा हिय्या करून ..
दसऱ्याचा मुहूर्त साधायचा प्रयत्न,
खरेखुरे----
 "सीमोल्लंघन" !

दसरा उजाडला,

शेजाऱ्याच्या दारात
 "तो" उभा ..!
दारावर टकटक..
शेजारी दारात
कोण ही कटकट...

"त्या"ने गळामिठीसाठी आपले हात पसरले-

शेजारी अवाक..
क्षणभरासाठी गडबडला,
पण त्याचेही हात..........
आपसूकच समोर झाले !

दोन शेजाऱ्यांचे मनोमीलन

जणू काही 
कलियुगातली 'भरतभेट' !
अद्वितीय सोहळा !
खरेखुरे सीमोल्लंघन !!

दोन्ही शेजारणींच्या डोळ्यातून

गंगायमुना अविरत वहात होत्या....
.

सुख - दु:ख म्हणजे ......

"सुख" म्हणजे काय -

सुट्टीच्या दिवशी 
धुण्याभांड्यांचा हा ढीग 
थंडीने हात नि बोटे आखडलेली 
कामाला जुंपून घ्यायला 
जीव कासातीस झालेला 
आणि अशावेळीच-
बायकोने नवऱ्याच्या पाठीशी आवाज देणे-
"अहो, किती त्रास करून घ्याल ..
पुरे आता.. 
सरका बर बाजूला ..
मी उरकते ही सगळी धुणीभांडी !"
-.............................................................

बायकोच्या माहेराहून चाराठ दिवस 
सुंदरशी मेव्हणी रहायला आलेली 
पण बायकोसमोर 
तिच्याशी नीट "दिलखुलासपणे" 
वागता बोलता येत नाही 
आणि अशावेळीच-
बायकोने नवऱ्याला म्हणावे-
"अहो, मला अंमळ बर वाटत नाही 
ताई चार दिवसासाठी 
आपल्याकडे आलीय 
माझ्याच्याने हिंडणेफिरणे 
काही होत नाही तर 
तुम्हीच जरा तिला 
एखादा सिनेमा दाखवून 
बागेत फिरवून आणा ना 
तसेच तिला काय ते खायप्यायला 
तिच्या आवडीचे घेऊन द्या !"

.-----------------------------------------.
=======================================

"दु:ख" म्हणजे काय ?

बायको चार दिवसासाठी 
माहेरी गेल्यावर 
चार मैत्रिणीबरोबर 
धमाल गप्पा चालू असतांनाच....
माहेराहून 
बायको अचानक परत येणे !
.....................................................
चार मित्रांबरोबर 
अस्ताव्यस्त पत्ते कुटत 
तीर्थ प्राशन करतांना
धूम्रवलयातच...... 
दत्त म्हणून 
दार वाजवत 
सासरेबुवांचे अवतीर्ण होणे !
.............................................................

सुट्टीच्या दिवशी 
चार वाजता 
बायकोच्या हातच्या 
चहाची तलफ आल्यावरच.....
"अहो, मांजर दूध पिऊन गेलं वाटत ! " 
- असले अभद्र उद्गार कानावर येणे 
आणि....... 
पुढची कामगिरी पार पाडण्यासाठी 
झक मारत 
पिशवी हातात घेऊन बाहेर निघणे.....!!
.........................................................................
====================================

मनुष्य-स्वभावच तो !


मनुष्य स्वभावच शेवटी ..!

चांगल्या गोष्टी जवळ बाळगणे,
दुर्मिळ वस्तु जपणे,
अप्राप्य साधनांचा ध्यास धरणे,
अशक्य ध्येयाने वेडे होणे,
हे त्या स्वभावास दुर्मिळ ..!

चांगल्या कामाचा कंटाळा,
टाळाटाळ करण्यात उत्साह,
वाईट गोष्टी करण्यात पुढाकार,
संयम दाखवण्यात घाई,
हे मात्र त्या स्वभावास सहजसाध्य ...!

सुखी माणसाचा सदरा दिसला तरी,
'तो आपल्याजवळ नाही- 
तर त्याच्याजवळ तरी का असावा -? '
ह्या असल्या कुविचार वृत्तीतून, 
शक्य तेवढ्या लौकर,
तो कुरतडता कसा येईल...
यासाठी, 
एरव्ही मठ्ठ थांबलेले मनुष्य-स्वभावाचे विचारचक्र
जोरात फिरू शकते .
.

का .. का.. का ..?


आपल्याच घरात,
 आपण किती वर्षे वास्तव्य केलेले असते ?

तरीही....
उंबऱ्याला पंजा ठेचकाळणे
दाराच्या चौकटीवर डोके आदळणे
जाता-येता हाताचा कोपर खाटकन त्या चौकटीला आपटणे
बाथरूममधे पाय घसरणे
पंख्याऐवजी लाईटचे / लाईटऐवजी कॉलबेलचे...बटन दाबणे
रोजच्या खुर्चीवर बसतो, ती अनवधानाने कलन्डणे
 
.....असे हमखास का होते ?

आपण निष्काळजी असतो का ?
आपली बेपर्वाई नडते का ?
ज्यादा आत्मविश्वास अडतो का ?
आपले अवधान सुटते का ?

मी असा आहे, मी तसा आहे,
अशी फुशारकी मारणारे देखील,
मी मी म्हणणारेदेखील...

ह्या असल्या साध्यासाध्या गोष्टीत
का....का...का ?
.

तुझे नि माझे जमेना अन्


दसरा संपला....
आनंदाचे वातावरण संपले-
दोघांचे आवडते भांडण सुरू झाले !

पर्यावसान ......
बायको माहेरी निघाली !
 

मी सुन्नपणे बसून राहिलो-

दाराबाहेर गेलेली बायको, दाराबाहेरूनच ओरडली-
"रात्री याल ना तिकडेच जेवायला ?
........ मी वाट पहात्येय बर का ! "

पर्यावसान.....
तुझे नि माझे जमेना अन् तुझ्यावाचून करमेना !


तिकडे निघायची तयारी करावी...
आता मस्तपैकी झोप काढून -

होय ना ?
.

पारितोषिक विजेता चित्रपट


एका मराठी चित्रपटाला सातआठ राष्ट्रीय पारितोषिके मिळाली होती
म्हणून उत्साहाने आम्ही घरातले सर्वच तो पहायला गेलो

तो पाहून आलो.....
येताना प्रत्येकजण गप्प होता !
पैसे फुकट गेले होते.
वेळ फुकट गेला होता..
खाद्यपदार्थ वाया गेले होते...
उत्साहाने वर्तमानपत्रातले वाचून,
सर्वांना घेऊन गेलेला भाऊ नर्वस होता !
आज त्या चित्रपटाचे नावही आठवत नाही कुणालाच !

सर्वांचे एकमत झाले होते
......' चित्रपट एकदम भिकार '

तुम्ही गेला आहात का कधी असल्या भयाण आणि भयानक प्रसंगातून ?

.

एक नजर



बायको ही एक स्त्री असते.
प्रत्येक स्त्री ही बडबडी असते.
बडबडीचा त्रास किती होत असतो,
हे बहिऱ्या नवऱ्याला देखील माहित असते !

काल सकाळपासून 'हे आणा' 'ते आणा', 

अशी आणायची भुणभुण कानाशी अखंडपणे,
 येता जाता उठता बसता लोळता पडता, 
चालूच होती .

आज सकाळी पुन्हा तोच प्रकार !
पेपर वाचत असतांनाच मी
बायकोचे 'आणा-पुराण' ऐकून घेतले !
मी पिशव्या घेऊन बाहेर पडत असतांना,
तिला शांतपणे विचारले-
"हं ! सांग काय काय आणायचे आहे ? "

तिने पुन्हा तासभर.....
आतूनच सांगून होईपर्यंत,
मी सर्वकाही तिच्या पुढ्यात आणून ठेवलेले होते ....!

आपल्या आज्ञाधारक नवऱ्याकडे टाकलेली तिची कौतुकाची,
एकच नजर...
कानावरचा सर्व शीण घालवून गेली की हो !
.

आधुनिक बिचारी सावित्री !


'सेल' , 'डिस्कोउंट' , 'एकावर एक फ्री '-
असला जमाना चालू आहे .
कुणाच्या शत्रूणीवर येऊ नये,
अशी वेळ दुर्दैवाने,

 आजच्या सावित्रीवर आली आहे ..
 

बिचारीसमोर अपघातात तिघेही जीव गमावलेले ..
पती - सासू - सासरा !
 

तरीही.....
 तिने प्रथेप्रमाणे, रीतीरिवाजाप्रमाणे,
यमराजाची प्रार्थना केली.
तोही नीती नियमाप्रमाणे हजर झाला, ड्यूटीवर..


सावित्री समोर हजर !
तो तिला म्हणाला,
" सावित्री, मागच्या वेळी, 

मी तुझ्या पतीला पुन्हा जिवंत केले.
आता इथे,

 तिघेजण माझ्या समोर मृतावस्थेत आहेत.
स्वर्गातल्या नवीन स्कीमनुसार....

"एकाला जिवंत केले तर,
तुझ्या प्रार्थनेमुळे,

 मी आणखी एकाला-" 
जिवंत करू शकतो ..!
सांग, कोणत्या दोघांना मी जिवंत करू ? "

सावित्री बिचारी....
अजूनही त्या भीषण अवस्थेत विचारच करत बसलीय !!!
.



जशास तसे ...

घरात शिरता शिरता, 
त्याने बायकोला बातमी दिली -

" अग ए , हे बघ- 

तुझ्या सांगण्याप्रमाणे,
आताच आईबाबांचे त्या वृद्धाश्रमात नांव नोंदवून आलो बघ ! "

ती जोषात, टाळ्या पिटत, गिरकी घेऊन म्हणाली,
" बर झालं बाई !
तिथं ती दोघं आनंदान, मजेत आणि अगदी सुखात राहतील ! "

तिच्या समोर उभा रहात तो पुढे म्हणाला....

" आणि हो, सांगायचं राहिलंच की,
म्हटलं आता गेलोच आहे वृद्धाश्रमात तर ,
तुझ्या आई-वडीलांचही नांव नोंदवून आलो बर का ...
ती दोघंही आनंदान,

 मजेत आणि अगदी सुखात
 राहतील ना तिथं ? "

.....घेरी येत असलेल्या बायकोला सावरायला तो पुढे धावला !
.

एकच इच्छा !


आता गणेशोत्सव संपलेला आहे ! 
अंगारकी नाही, विनायकी नाही, गणेशजयंती दूर...
 सध्या निवांतच !

रोजच्याप्रमाणे मी देवळात उभा ...
आश्चर्य म्हणजे,
समोर गाभाऱ्यातच मला ...
 
सर्व ठिकाणचे -
" राजे, शेठ, श्रीमंत, मानाचे आणि नवसाला पावणारे जागृत
श्रीगणेश "...
थोडेसे निद्रिस्त अवस्थेत बसलेले भासले .
 
विलक्षण दृष्य होते हो ....

मी आनंदाने डोळे मिटले आणि आळवणी सुरू केली ..

" हे समस्त श्री गणेशांनो,
मी एक त्रासलेला, गांजलेला, पिचून निघालेला,
पिळून निघालेला एक आमआदमी विनंती कम् प्रार्थना करतो की,
कसलीही पावती न फाडता -
कुणाचाही वशिला न लावता -
तुमच्या पायाशी पोचल्यावर, कुणीही बेजबाबदारपणे हुसकावून न लावता -
कुणाचीही ओळखपाळख, चिठ्ठीचपाटी न लागता -
तुमचे दर्शन मला विनासायास, विनात्रास व्हावे,
एवढी एकच इच्छा
 आपणासर्वांसमोर हात जोडून व्यक्त करतो आणि ...."

माझे वाक्य पूर्ण होण्याआधीच-

" हा काय भलतच बरळत आहे ..चला, निघूया इथून पट्कन .."
अशाप्रकारची कुजबुज आणि हालचाल माझ्या कानाशी आली, 
म्हणून मी डोळे उघडले .........
 
गाभारा पूर्ण रिकामा दिसत होता !!!
.

तीन चारोळ्या

येता जाता नकोस धमकावू यमराजा 
नको विचारू, आता येऊ का मी नंतर -
जीवन जगणे झाले इथले मस्त कलंदर 
सरले जीवन-मृत्यूमधले कधीच अंतर ..
.


बोट धरुन चालण्यास शिकला 
तो रस्त्यावरुनी ज्या बापाचे-
हात धरुन घालण्यास निघाला
तो नाव वृद्धाश्रमी त्या बापाचे ..
.


बघ तो तूही चंद्र सखे, 
ढगाआड का हळूच पळतो -
येता माझ्याजवळ तू सखे
मनात का तो खरेच जळतो ..
.

आ ळ स ....


एकजण दुसऱ्याला सांगत होता
कंटाळलो आता इतके घोटाळे करून

दुसरा म्हणाला
कंटाळून कसे चालेल ? आपल्याला देश चालवायचा आहे ना ?

पहिला उत्तरला
आपली वारस मंडळी आहेत ना तयार , मग कसली काळजी ?

दुसरा म्हणाला
एका घोटाळ्यातून दुसरा करायचा
त्यात नको त्याला अडकवायचं
परत त्याची सुटका करण्यासाठी,
आपणच धडपड करायची
स्वागतासाठी कमानी, ओवाळण्यासाठी पंचारत्या, मोठाले फलक ...
हे सगळ सांगायलातरी " आपल्यासारखे आणखी कुणी " नकोत का ?

पहिला म्हणाला
खर आहे दोस्ता ...
असे म्हणून-

तो पहिला
दुसऱ्याला पुढच्या घोटाळ्यात कधी कसे कुठे अडकवायचे
ह्याचा मनातल्या मनात विचार करून
आळस झटकू लागला !!!
.

फ.. फ.. फे स बु का चा




फेसबुकाच्या रंगमंचावर
 येतीजाती पात्रे अगणित
फेसबुकावर मैत्रीचे 
कित्येकांचे जमते गणित
 
फेसबुक सर्वांसाठी 
उत्तम व्यासपीठ फुकट
फेसबुकावर एकाचवेळी 
आनंद आणि कटकट
 
फेसबुकावर एकमेकांचे 
हेवेदावे-साटेलोटे
फेसबुकावर मौनातून 
संभाषण खोटे मोठे
 
फेसबुकाशी जुळवावे नाते 
खरे मनातून वाटे
फेसबुकावर राग दाखवून 
पळती काही खोटे !!
 

.

गणपती


१)  
   
बायको आपल्या कमरेवर एक हात ठेवून,
एका हातात लाटणे तसेच धरून तावातावाने,
तव्यावरची पोळी तशीच ठेवून, बाहेर दिवाणखान्यात येउन ओरडली,
" मला काही म्हणालात काय ? "

मी शांतपणे दोन्ही कानावर हात ठेवून,
आपली मुंडी नकारार्थी हलवत म्हणालो,
" ह्या बाहेरच्या गोंगाटापेक्षा मोठया आवाजात,
"मी तुला" काही बोलणे शक्य आहे काय ? "
.

२)   

बरीच सेलेब्रिटीज मंडळी बऱ्याच सेलेब्रिटीज मंडळींच्या गणपतीला भेट देऊन आली.
बरे वाटले !

बऱ्याच वृत्तपत्रांनी, दूरदर्शन वाहिन्यांनी त्या सर्व सेलेब्रिटीज मंडळींचे कौतुक केले .
आणखी बरे वाटले !!

ऋण काढून गणपतीचा सण साजऱ्या करणाऱ्या मंडळींचे,
किंवा झोपडीत किंवा पत्र्याच्या शेडमधील गणपतीचे फोटो झळकले असते तर.....

सोन्याहून पिवळे, असे खुद्द श्री गणेशालाही नक्कीच वाटले असते !!!
.


३)

श्री गणेशाचे भरल्या अंत:करणाने विसर्जन करून आलो.
गणेशाचे दहा दिवसांचे रूप, डोळ्यासमोर तरळताना डुलकी लागलीच.

- आणि दहा दिवसातल्या रोजच्या प्रमाणे श्री गणेश कानाशी पुटपुटून गेले...

" तुमच्या घरातून निरोप घेताना, मला खरेच वाईट वाटले रे .
किती शांतपणे, मन:पूर्वक, भक्तीसंगीतात मी गुंगलो.
धूप दीप नैवेद्य आरत्या सगळ्यात मी दंगलो.
पण ...

तुमच्या घराबाहेर आपण आलो आणि ... उगीचच बाहेर आलो, असे वाटले बघ !

पुढच्यावेळी मी येईन ...

जर ती धांगडधिंगा असलेली गाणी- हिडीस अंगविक्षेप- कर्णकटू वाद्ये नसतील तरच !!
बघ ! तुझे ऐकणार असतील सर्वजण--- तर मी येईन नक्की,
नाहीतर... माझाच सर्वांना कोपरापासून नमस्कार सांग सर्वांना ! "
.


देव नाही देवळात


देव आहे, का देव नाहीच !
एक शंका घुटमळणारी,
सदैव मनाला पोखरत आहे -

देवळाबाहेर लंगडा माणूस
एका आंधळ्याच्या ताटलीत
आदबीने जवळचे नाणे टाकत आहे -

हे असे का, ते तसे का
अपंग नसतांना माझे मन
पंगु बनायला सरावत आहे -

देव जवळून गेला तरीही
रांगेतल्या लोकांसोबत
आस्तिक-नास्तिक चर्चा रंगत आहे !
 

.

राम ... राम ... राम ...



राम... राम... राम... राम ...
माळ घेऊन माझा जप चालू आहे

कानावर बातमी
पेट्रोल डिझेल महागले

राम .. राम .. राम ..
माळ घेऊन जप चालू

कानावर बातमी

कोळसा घोटाळा जलसिंचन घोटाळा

राम . राम.
जप चालू

राम .
सिलेंडरची टंचाई

 
मरा.. मरा.. मरा...
आजकाल माझा जप नीट का होत नाही, माझ्या रामालाच ठाऊक !
 
.

" लता " ...




लता ...
दीदीचा आज वाढदिवस !

तरीच..
' बीस साल बाद ' चे 

ते गाणे 
आज सारखे डोळ्यासमोर ऐकू येत आहे..

"सपने सुहाने लडकपन के, 

मेरे नैनोमे डोले बहार बन के .."

सर्वांच्या तर्फे वाढदिवसानिमित्त शुभेच्छा -

" ह्या जगाचा अंत होवो ..

पण लतादीदीची गाणी ,
पुढच्या जगातही ऐकायला मिळोत !!! "
 

.

आरसा.... नाही मित्रच !



मला आरसा खरोखरच आवडतो.

तो माझ्याबद्दल
आपलं खरखुरं
प्रांजळ मत
कसलीही भाडभीड न ठेवता
रोखठोक स्पष्टपणे
तोंडावरच सांगून टाकतो.

 
तोंडापुढे एक -
 
आणि पाठीमागे दुसरच बोलणाऱ्याशी..
 
त्यामुळेच माझ कधी जमत नाही !
.

भावनिका


    १.       टुक टुक 

सर्व चांदण्या अवती भवती
किती पहा त्या सतावती -
धरण्या जातो जर मी हाती
दुरून मजला टुकटुकावती !
 

.

                                      २.      खरा चेहरा

फुटला हा आरसा का असा
तुकडे पडले इकडे तिकडे -
चाचपून का बघतो आहे
माझ्या मी चेहऱ्याकडे !
 
.

कानठळ्या


काय करावे तेच समजत नाही !
रात्रभर गणपतीचे देखावे पहातो .
साहजिकच सकाळी उशीरा जागा होतो.
 

कुठे काही वाजतंय का ..
काहीच उमजत नाही .
कानाचं अस्तित्वच जाणवत नाही .
कान बधीर झाल्याचे जाणवतात .
चुकून कानात बोळे घातलेत की काय असाही भास होतो.

दुपारी डुलकी घेता घेता, 

श्री गणेश पुन्हा कानाशी पुटपुटून गेल्याचा भास झालाच..

" त्या समोरच्या समईतल्या कापसाच्या वातीचे, 

जरा मोठ्ठेसे दोन बोळे करून-
 माझ्या दोन कानात घालतोस का ? 
डोळे बंद करून घेऊ शकतो,
 ...कानाला माझे हात लावू शकत नाही ना....
 ह्या मोदक आणि फुलांमुळे ! 
चतुर्थीपासून आता माझ्या विसर्जनापर्यंत... 
नाही रे हे सगळ सहन होणार ! "
 

.

दोन भावनिका -



१.      बिचारा साई -

त्यानी बसवले सोन्याच्या चौकटीत
साध्यासुध्या फकीर साईला -
त्यानी बघितले दुरून ऐटीत
गुदमरलेल्या गरीब साईला !
.
 




२.     दलालीतला देव !

आर्त दिली हाक देवा
तरी नाही तो भेटला -
दलालास फळविता
मुकाट्याने तो भेटला !

.

समांतर



                                    आपण दोघे
                                    रस्त्यावरून चालत राहिलो
  

                                    आपण दोघे
                                    आयुष्यभर चालत राहिलो -
 

                                    आपण दोघे
                                    जीवन जगत राहिलो
 

                                    दोघांचे रस्ते मात्र -
                                    समांतर ... !
 

                                    हे समांतर रस्त्यात,
                                    

                                    सुरुवातीलाच समजून 
                                    घेतले असते तर !
 

.

नवा खेळ !

 
अहो बाबा -
आपण आता नवा खेळ खेळू या ना हो

आधी मी तुमच्यावर रागावल्यासारखे करणार
मग तुम्ही मला मारल्यासारखे करणार ...

अरे बाळा -
आम्ही मोठ्ठे लोक तर नेहमीच असला खेळ खेळतो की रे
   कुणीतरी आमच्यावर काहीतरी आरोप करतात
      मग आम्ही राजीनामा दिल्यासारखे करतो
         मग ते आम्हाला तुरुंगात पाठवतात
            आम्ही तिथे जाऊन आल्यासारखे करतो
 
.... आणि मग ते सगळे मिळून,
 आमच जंगी स्वागत करतात !
.

मै कहां हूं ?



त्या फालतू नटांच्या अभिनयाला
दाद का देतात कुणास ठाऊक !
 

इस्पितळात शुद्धीवर आला की,
तो हमखास पहिला प्रश्न विचारतोच -
" मै कहां हूं ? " .
आणि लोक त्याला दाद देतात ....

अरे ह्याsssट ...
 

मला आठवतय -
मीही इस्पितळात जन्माला आल्याबरोबर,
मोठ्ठ्यानं भोकाड पसरून विचारल होत -
" मै कहां हूं ? "

माझा अभिनय पाहायला 

सर्व "निष्णात" डॉक्टर जमले होते....
हे त्या नटांना कुठे ठाऊक आहे !
 

.

अरे संसार ...


सकाळी सकाळी..
 चहाच्या चाहुलीच्या निमित्ताने
माझी एखादी चक्कर चोरपावलांनी स्वैपाकघरात ( - हल्लीच्या भाषेत 'किचन'मधे ) होते.
बायको स्वत:शीच

 "उंच माझा झोका", "बहारो फूल बरसाओ","जीवनात ही घडी "
 असली गाणी गुणगुणत असली की समजावे ...
 

आज फक्कडसा चहा मिळणारच !

पण बायकोचे मुकाट्याने, शांतपणे कामकाज चालू असले,

 तर मात्र..
 

असह्य आणि जीवघेण्या शांततेपाठोपाठ
कोणते संकट उद्भवणार,
ह्या विचारानेच मी अर्धमेला झालेला असतो !

मित्रानो, 

ह्यालाच म्हणतात .. "संसार "
उगाच नाही म्हटले कुणीतरी -
"अरे संसार संसार , जसा चहा ग्यासवर ....

सिलेंडर मधेच संपले वाटते..
 

.

अभिनेत्री


बस्स्स !
 हसण सोडलं तर
ती एकदम माधुरीच,
 

दिसण सोडलं तर
हुबेहूब हेमा मालिनी,
 

रुसण सोडलं तर
डिकटो स्मिता पाटील,
 

फुगण सोडलं तर
प्रती हेलन,
 

तोंडावरचे मुरुमाचे खड्ड्डे सोडले तर
आपली शर्मिला टागोरच,
 

थोडेफार पांढरे केस आणि सुरकुत्या सोडल्या तर
रेखा कामतच,

अंगावर कपडे असले तर ...

अरे बाबा, ते तरी कशाला राहू देतोस...?
 

.